5 เทรนด์ เมตาเวิร์สภาคอุตสาหกรรมที่กระทบผู้ผลิต

5 เทรนด์ Metaverse ภาคอุตสาหกรรมที่กระทบผู้ผลิต

อัปเดตล่าสุด 2 มิ.ย. 2565

เมตาเวิร์ส (Metaverse) คลื่นลูกใหญ่ที่กำลังก่อตัว และยังเป็นเรื่องใหม่สำหรับธุรกิจอุตสาหกรรมอยู่มาก แต่ใช่ว่าจะหลีกหนีเกลียวคลื่นนี้ได้ ในทางกลับกัน เราสามารถใช้ประโยชน์จากการโต้คลื่นลูกนี้

“เมตาเวิร์ส (Metaverse) คือ สภาพแวดล้อมเสมือนจริงแบบ 3 มิติในรูปแบบออนไลน์อย่างต่อเนื่อง โดยใช้เทคโนโลยี AR augmented reality, VR virutual reality, และ MR mixed reality เพื่อเชื่อมโยงกับแง่มุมต่าง ๆ ของโลกแห่งความเป็นจริง เช่น ผู้คน สถานที่ และสิ่งต่าง ๆ ”

เมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม 2022 สมาคมเพื่อความก้าวหน้าของออโตเมชัน (Association for Advancing Automation: A3) สหรัฐอเมริกา เผยแพร่บทความในหัวข้อ “5 เทรนด์ Metaverse ภาคอุตสาหกรรมที่กระทบผู้ผลิต” มีรายละเอียด ดังนี้

1. ฝึกฝนพนักงานรวดเร็วยิ่งขึ้น ปลอดภัยยิ่งขึ้น

ปัจจุบันหลายบริษัทเริ่มมีการนำเทคโนโลยี Virtual Reality (VR) มาใช้ในการอบรมพนักงาน เพื่อให้พนักงานเรียนรู้วิธีการใช้งานเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่าง ๆ โดยไม่ต้องใช้เครื่องจักรจริง ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุระหว่างฝึกงานได้เป็นอย่างมาก ยกตัวอย่างเช่น บริษัท JetBlue ซึ่งได้จับมือกับ Strivr บริษัทซอฟต์แวร์ นำ VR มาใช้ในการอบรมพนักงานแทนการให้พนักงานฝึกซ่อมบำรุงเครื่องบินจริง โดยการจำลองเครื่องบินออกมาให้เหมือนจริงที่สุด ซึ่งช่วยลดค่าใช้จ่ายและเวลาที่ใช้ในการฝึกได้อย่างมาก

นอกจากนี้ การนำ VR มาใช้งานร่วมกับทฤษฎีการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ข้อมูล และการออกแบบเชิงพื้นที่ ยังช่วยให้ผู้เรียน โดยเฉพาะพนักงานที่มีอายุน้อยได้รับประสบการณ์การเรียนรู้ที่ดีกว่าการเรียนในชั้นเรียนเป็นอย่างมาก เนื่องจากการเรียนรู้ผ่าน VR นั้น ผู้เรียนสามารถผิดพลาดได้โดยไม่เกิดความเสียหาย ต่างกับการเรียนรู้หน้างาน ซึ่งอาจทำให้เครื่องจักรและอุปกรณ์เสียหายได้

อีกตัวอย่างหนึ่ง คือ Verizon ผู้ให้บริการเครือข่ายไร้สายจากสหรัฐฯ ซึ่งนำ VR มาใช้ในการฝึกพนักงานให้พร้อมรับสถานการณ์ฉุกเฉินอย่างการโดนปล้นร้าน ซึ่งทางด้าน Strivr ยังได้เปิดเผยถึงการอบรมผ่าน VR อื่น ๆ เช่น การขนย้ายสินค้าจากรถบรรทุก ไปจนถึงการอบรบด้านความปลอดภัยในสายการแปรรูปอาหารอีกด้วย

นาย Richard Ward จากบริษัทที่ปรึกษา McKinsey แสดงความเห็นว่า ปัจจุบัน อุตสาหกรรมการผลิต อุตสาหกรรมหนัก และกองทัพสหรัฐฯ พบว่า การใช้ VR อบรมพนักงานนั้นเหมาะเป็นอย่างมากสำหรับใช้ในการสอนพนักงานใหม่ให้เรียนรู้ตำแหน่งชิ้นส่วนบนเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่าง ๆ ก่อนไปเรียนรู้กับอุปกรณ์จริง

2. การทำแบบจำลองและปรับปรุงก่อนใช้งานจริง

หนึ่งในเทคโนโลยีสำคัญของเมตาเวิร์ส คือ Digital Twin หรือการจำลองวัตถุทางกายภาพ กระบวนการ และระบบ ให้ออกมาเป็นข้อมูล หรือ “แฝด” ดิจิทัล ซึ่งในอุตสาหกรรมการผลิต เทคโนโลยี Digital Twin สามารถนำมาใช้ในกระบวนการออกแบบผลิตภัณฑ์ เพื่อวิเคราะห์ข้อบกพร่องก่อนผลิตจริง ไปจนถึงการทดสอบในสภาพแวดล้อมจำลอง เช่น การทดสอบระบบขับขี่อัตโนมัติในถนนที่จำลองจากถนนจริงเพื่อพัฒนาระบบให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

Digital Twin เทคโนโลยีเปลี่ยนโลกอุตสาหกรรม

BMW เป็นหนึ่งในบริษัทที่นำ Digital Twin มาใช้ โดยได้สร้างโรงงานใน Metaverse และทำการทดสอบผลิตยานยนต์ใน Metaverse เป็นเวลา 6 เดือน จากนั้นจึงนำผลลัพธ์ที่ได้มาปรับใช้กับสายการผลิตจริง ซึ่งแม้ว่า BMW จะไม่ได้มีการเปิดเผยตัวเลขทางการ แต่สื่อตะวันตกรายงานว่าสามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตได้ 30%

3. สนับสนุนทางไกลด้วย AR/VR

นาย Rajat Gupta ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายพัฒนาธุรกิจระบบอัตโนมัติ Mixed Reality และ Metaverse บริษัท Microsoft แสดงความเห็นว่า นอกจากการอบรมพนักงานในสายการผลิตแล้ว พนักงานบริการก็สามารถใช้ AR/VR เป็นตัวช่วยในการบำรุงรักษาและซ่อมแซมเครื่องจักรและอุปกรณ์ได้เช่นกัน โดยใช้ VR ในการสนับสนุนทางไกลแทนการเดินทางเข้าไปในโรงงาน โดยเฉพาะในช่วงการระบาดของโควิดที่ทีมวิศวกรไม่สามารถเดินทางได้โดยสะดวกและมีความกังวลต่อสุขภาพ

เทคโนโลยี VR ใกล้ใช้จริงในอุตสาหกรรมการผลิตและโลจิสติกส์

อีกข้อดีหนึ่ง คือการสนับสนุนทางไกลเช่นนี้ไม่จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ราคาแพงเสมอไป ยกตัวอย่างเช่น พนักงานสามารถใช้ AR คู่กับสมาร์ทโฟนแทนการซื้อแว่น VR ได้ อีกทั้งการสนับสนุนการทำงานทางไกลยังสามารถใช้ในการกระตุ้นให้พนักงานตื่นตัวเหมือนถูกนายจ้างสังเกตุการณ์อยู่ได้เช่นเดียวกัน

4. ยกระดับความร่วมมือในการออกแบบผลิตภัณฑ์

อีกความเปลี่ยนแปลงหนึ่งจากการระบาดของโควิด คือการนำ VR มาใช้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ เนื่องจากการทำงานทางไกลทำให้วิศวกรและพนักงานที่เกี่ยวข้องไม่สามารถอยู่ในที่เดียวกันได้ และเป็นอุปสรรคต่อการทำงานอย่างมาก แต่ VR ช่วยให้การออกแบบผลิตภัณฑ์จากทางไกลเป็นไปง่ายขึ้น อีกทั้งยังสามารถร่วมงานกับผู้เชี่ยวชาญได้จากทุกมุมโลก

นาย Rajat Gupta ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายพัฒนาธุรกิจระบบอัตโนมัติ, Mixed Reality และ Metaverse บริษัท Microsoft แสดงความเห็นว่า ที่ผ่านมา ในอุตสาหกรรมยานยนต์ ขั้นตอนการออกแบบมักเริ่มจากแบบจำลองดินเหนียวซึ่งผู้เกี่ยวข้องสามารถมองเห็นภาพได้โดยง่าย จากนั้นจึงเปลี่ยนเป็น CAD อย่างไรก็ตาม CAD เป็นโปรแกรมที่สามารถทำงานร่วมกันได้ไม่สะดวกนัก อีกทั้งยังเป็นเรื่องยากที่ทุกคนจะเห็นภาพตรงกัน จึงเริ่มมีการนำเทคโนโลยี AR/VR มาใช้เพื่อให้ทุกฝ่ายเห็นภาพรถเป็น 3D ได้พร้อมกัน และร่วมกันออกแบบได้โดยง่าย

ส่วนอีกแนวคิดหนึ่ง คือ ห้องประชุมจำลองที่ผู้ใช้จากนานาประเทศสามารถเข้าร่วมทำงานด้วยกันได้โดยไม่จำเป็นต้องเดินทาง

5. virtual-to-physical และ physical-to-virtual

การเชื่อมโลกทางทางกายภาพเข้ากับโลกเวอร์ชวล คือสิ่งที่สามารถสร้างโอกาสใหม่ ๆ ให้อุตสาหกรรมการผลิตได้เป็นอย่างมาก โดยในหลายปีที่ผ่านมา หากเอ่ยถึงคำว่า “เวอร์ชวล (Virtual)” แล้ว สิ่งที่เป็นเทรนด์คือการซื้อขายผลิตภัณฑ์ดิจิทัลในเกมด้วยเงินจริง ซึ่งเป็นรูปแบบของ virtual-to-virtual แต่สำหรับอุตสาหกรรมการผลิต แนวคิดนี้สามารถนำมาปรับใช้ ด้วยการออกแบบผลิตภัณฑ์เวอร์ชวล จากนั้นจึงผลิตจริงในภายหลัง

นาง Cathy Hackl ผู้เชี่ยวชาญด้าน Metaverse แสดงความเห็นว่า แนวทางนี้ไปได้ไกลกว่า virtual-to-virtual คือ สามารถเป็นได้ทั้ง virtual-to-physical และ physical-to-virtual

virtual-to-physical คือ การเปลี่ยนจากผลิตภัณฑ์ดิจิทัลมาเป็นผลิตภัณฑ์จริง เช่น การสั่งซื้อสินค้าบน Virtual เพื่อให้สินค้านั้นมาส่งถึงบ้าน โดยตัวอย่างหนึ่งซึ่งเริ่มมีการใช้งานจริงแล้วในวงแคบ คือเว็บไซต์ HeroForge ที่อนุญาตให้ผู้ใช้ออกแบบแบบจำลองบนเว็บโดยการเลือกองค์ประกอบต่าง ๆ จากข้อมูลที่เว็บมีให้ เมื่อแล้วเสร็จ ทางบริษัทจะทำการพิมพ์แบบจำลองนั้นออกมาด้วย 3D Printer เพื่อส่งให้ลูกค้า หรืออนุญาตให้ลูกค้าซื้อไฟล์ 3D เพื่อนำไปพิมพ์เอง

ส่วน physical-to-virtual เป็นแนวทางตรงกันข้ามกันคือ ผลิตภัณฑ์จริงที่จับต้องได้ แต่สามารถให้ประสบการณ์ virtual ได้ และได้ยกตัวอย่างเป็นบริษัทของเล่น L.O.L. Surprise ซึ่งวางจำหน่ายการ์ดเกมที่มาพร้อม QR Code สำหรับนำไปสแกนแลกกับ NFT

แม้ว่าทั้งสองตัวอย่างนี้จะเป็นเพียงการใช้งานในวงแคบ แต่นาย Cathy Hackl เชื่อมั่นว่า ในอนาคตจะมีบริษัทให้ความสนใจกับแนวคิดนี้มากยิ่งขึ้น