แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าของพานาโซนิค (Panasonic) ตกที่นั่งลำบาก ยอดขายในตลาดโลกหล่นมาอยู่อันดับสาม หลังจากผู้นำตลาดอันดับหนึ่งและสอง Contemporary Amperex Technology (CATL) จากจีน และ LG Chem จากเกาหลีใต้ ส่งสัญญาณพันธมิตรร่วมผลิตแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าให้กับ Tesla ใน “Model 3” และ “Model Y” เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2020 ที่ผ่านมา

Panasonic มีธุรกิจแบตเตอรี่ยานยนต์เป็นสัดส่วนราวครึ่งหนึ่งของกลุ่มธุรกิจยานยนต์ โดยผลการดำเนินงานของปีงบประมาณ 2019 ซึ่งสิ้นสุดลงในวันที่ 31 มีนาคม 2020 ยอดขายจากกลุ่มธุรกิจยานยนต์อยู่ที่ 1,482,400 ล้านล้านเยน หรือประมาณ 13,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ลดลงจากปีก่อน 3% และขาดทุนถึง 46.6% สาเหตุหลักจากการลงทุนด้านแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า ทั้งการก่อสร้าง Gigafactory ที่สหรัฐอเมริกา และยังเพิ่มงบวิจัยและพัฒนาแบตเตอรี่แบบเหลี่ยมสำหรับรถยนต์ไฟฟ้าอีกด้วย จึงสร้างความกังวลต่อตลาดเป็นอย่างยิ่ง จากที่เคยได้รับการประเมินว่าแบตเตอรี่ยานยนต์จะเป็นธุรกิจที่มีการเติบโตสูง (High Growth) ตั้งแต่ปี 2019

• Tesla Gigafactory จะเป็นโรงงานแบตเตอรี่ที่ใหญ่ที่สุดในโลก

Photo: Tesla

Panasonic รายงานว่า ในปีงบประมาณที่ผ่านมานี้ บริษัทสูญเสียรายได้จากธุรกิจยานยนต์ในจีน ซึ่งเป็นตลาดหลักของบริษัทเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปี 2020 ที่สถานการณ์ของโรคโควิด-19 ส่งผลให้โรงงานยานยนต์หลายแห่งต้องหยุดการผลิตชั่วคราว นอกจากตลาดจีนแล้ว ในปีงบประมาณนี้ มีความเป็นไปได้ที่ตลาดเอเชีย และประเทศอื่น ๆ จะชะลอตัวลงจากการหยุดชะงักของซัพพลายเชนอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม Panasonic เชื่อมั่นว่า การบรรลุข้อตกลงร่วมพัฒนาแบตเตอรี่ไฟฟ้ากับ Toyota ซึ่งได้เริ่มดำเนินงานภายใต้ชื่อ Prime Planet Energy & Solution ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2020 จะช่วยให้แบตเตอรี่ของบริษัทมีคุณภาพดีขึ้น ต้นทุนการผลิตลดลง และสามารถแข่งขันในตลาดได้ดียิ่งขึ้น

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้กลุ่มธุรกิจยานยนต์ของ Panasonic ไปไม่ถึงเป้าหมาย มาจากความล่าช้าในการทำกำไรของ Panasonic กอปรกับการถูกแย่งส่วนแบ่งตลาดแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าโดย Contemporary Amperex Technology (CATL) ร่วม LG Chem เซ็นสัญญาผลิตแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าให้กับ Tesla “Model 3” และ “Model Y ” เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2020 ที่ผ่านมา ซึ่งทั้งสองบริษัทจะดำเนินการผลิตที่ Gigafactory สาขาเซี่ยงไฮ้ โดยทั้งสองบริษัทจะซัพพลายแบตเตอรี่ให้กับ Tesla เป็นเวลาถึง 2 ปีเต็มด้วยราคาที่ต่ำกว่า ทำให้ Panasonic อาจเสียเปรียบในการต่อรองมากขึ้น  นอกจากนี้ CATL ยังมีแผนซัพพลายแบตเตอรี่ให้กับโรงงาน Tesla ในเยอรมนีอีกด้วย

โดย CATL เป็นบริษัทสัญชาติจีนผู้ครองตำแหน่งผู้นำตลาดแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าด้วยส่วนแบ่ง 27.9% จากตลาดโลกในปี 2019 ในฐานะซัพพลายเออร์ของค่ายยุโรปอย่าง Volkswagen และ Daimler และเป็นพาร์ทเนอร์กับ Toyota และ Honda ซึ่งเมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2020 CATL ได้ประกาศลงทุนสายการผลิตเป็นเงิน 3,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งจะเพิ่มกำลังผลิตแบตเตอรี่ของบริษัทจาก 16 กิกะวัตต์ต่อชั่วโมง เป็น 24 กิกะวัตต์ต่อชั่วโมง เพิ่มขึ้นถึง 50% และกำหนดเปิดโรงงานใหม่ที่มณฑลเสฉวน ซึ่งมีกำลังผลิต 12 กิกะวัตต์ต่อชั่วโมง และทางบริษัทอยู่ระหว่างพิจารณาเพิ่มเงินลงทุนให้สูงขึ้นอีก จึงอาจทำให้ Panasonic ถูกแย่งส่วนแบ่งมากขึ้นในอนาคตก็เป็นได้

ส่วน LG Chem เป็นบริษัทสัญชาติเกาหลีใต้ เคยครองอันดับ 3 ในตลาดแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า และมีส่วนแบ่งในตลาดอยู่ที่ 10.5% แต่แล้วในปี 2019 ได้ขึ้นแซงตำแหน่งของ BYD Auto ผู้ผลิตแบตเตอรี่รายใหญ่ในจีนได้สำเร็จ และเป็นซัพพลายเออร์ให้กับ General Motor, Ford, Renault, Hyundai Motor, Tesla, Volkswagen และ Volvo พร้อมโครงการวิจัยร่วมกับค่ายรถหลายโครงการ ซึ่งล่าสุด บริษัททำผลงานโดดเด่นด้วยยอดขายแบตเตอรี่สูงสุดในตลาดโลกในไตรมาสแรก 2020 แซง CATL ผู้นำตลาด และ Panasonic ที่เคยครองอันดับ 2 ได้สำเร็จ

นอกจากนี้ อีกความเคลื่อนไหวที่อาจสร้างความท้าทายต่อธุรกิจแบตเตอรี่ยานยนต์ของ Panasonic ในอนาคต คือการวางแผนพัฒนาแบตเตอรี่คุณภาพสูง ราคาต่ำ ซึ่ง Tesla ได้เผยข้อมูลเบื้องต้นไว้ภายในงานแถลงข่าว Tesla Autonomy Day เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2020 ซึ่งสำนักข่าวต่างประเทศหลายสำนัก รายงานว่า Tesla มีกำหนดเปิดเผยรายละเอียดเพิ่มเติมภายในสิ้นเดือนพฤษภาคมนี้ 

อ่านต่อ

• Panasonic ถอย ล้มแผนสร้างโรงงานแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าในจีน