ญี่ปุ่นปรับยุทธศาสตร์หุ่นยนต์ครั้งใหญ่ในรอบ 10 ปี หนุน “AI Robotics”

อัปเดตล่าสุด 4 พ.ย. 2568

รัฐบาลญี่ปุ่นเตรียม ปรับยุทธศาสตร์อุตสาหกรรมหุ่นยนต์ระดับชาติครั้งแรกในรอบ 10 ปี เพื่อเร่งขับเคลื่อนนวัตกรรมด้านปัญญาประดิษฐ์ (AI) และสร้างความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน โดยแผนใหม่นี้จะถูกจัดทำให้แล้วเสร็จภายในปีงบประมาณ 2025 และมีเป้าหมายเปิดตัวอย่างเป็นทางการภายใต้รัฐบาลชุดถัดไป

ยอดสั่งซื้อหุ่นยนต์อุตสาหกรรมญี่ปุ่นฟื้นตัวครั้งแรกในรอบ 3 ปี คาดปี 2025 โต 4.6%

Advertisement

รัฐบาลจะจัดตั้ง คณะทำงานความร่วมมือภาครัฐและเอกชน (Public-Private Council) ซึ่งจะประชุมครั้งแรกในเดือนพฤศจิกายนนี้ เพื่อกำหนดแนวทางระยะกลางและระยะยาวของอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ญี่ปุ่น หนึ่งในหัวใจสำคัญของยุทธศาสตร์ใหม่นี้คือ “AI Robotics” หรือหุ่นยนต์ที่มีความสามารถในการตัดสินใจและทำงานอัตโนมัติ โดยรัฐบาลจะสนับสนุนการพัฒนา หุ่นยนต์อัตโนมัติที่ใช้ในกระบวนการผลิตเซมิคอนดักเตอร์ เพื่อสอดรับกับโครงการผลิตชิปรุ่น 2 นาโนเมตรของ Rapidus ซึ่งตั้งอยู่ในกรุงโตเกียว

เสริมความแข็งแกร่งสู่การแข่งขันระดับโลก

ยุทธศาสตร์ใหม่นี้ยังมุ่งกระตุ้นตลาดในประเทศ ควบคู่กับการยกระดับความสามารถในการแข่งขันของญี่ปุ่นในตลาดโลก โดยญี่ปุ่นมีส่วนแบ่งตลาดหุ่นยนต์อุตสาหกรรมทั่วโลกถึง ประมาณ 70% และมีฐานเทคโนโลยีที่แข็งแกร่ง ทั้งในด้านฮาร์ดแวร์และเซมิคอนดักเตอร์

รัฐบาลตั้งเป้าใช้จุดแข็งเหล่านี้วาง “กลยุทธ์ชนะ” เพื่อผลักดันการพัฒนา Physical AI — หุ่นยนต์ที่สามารถรับรู้สภาพแวดล้อมและตัดสินใจด้วยตัวเองได้อย่างอิสระ

ขณะที่ประเทศคู่แข่งอย่างสหรัฐฯ และจีน ได้เตรียมทุ่มงบลงทุนในหุ่นยนต์มนุษย์ (Humanoids) และ AI Robotics มูลค่ารวม นับล้านล้านเยน ญี่ปุ่นกลับมีสตาร์ตอัปด้านหุ่นยนต์ที่ระดมทุนได้เพียงระดับ “หลายหมื่นล้านเยน” เท่านั้น ซึ่งรัฐบาลตั้งใจจะอุดช่องว่างนี้ ด้วยมาตรการสนับสนุนการวิจัย พัฒนา และส่งเสริมนวัตกรรมเชิงพาณิชย์ในประเทศ

เร่งขยายการใช้หุ่นยนต์ในหลากหลายอุตสาหกรรม

การส่งเสริมการใช้หุ่นยนต์ยังเป็นอีกหนึ่งหัวข้อสำคัญของยุทธศาสตร์ใหม่ โดยรัฐบาลมองว่าหุ่นยนต์อัจฉริยะจะมีบทบาทสำคัญในการแก้ปัญหา การขาดแคลนแรงงาน ในหลายภาคอุตสาหกรรม เช่น ก่อสร้าง การผลิต และการดูแลสุขภาพ

หุ่นยนต์บริการทั่วโลกโตแรง รับดีมานด์ภาคขนส่ง–บริการ–ทำความสะอาด

ในภาคก่อสร้าง ญี่ปุ่นได้เริ่มพัฒนาเทคโนโลยีหุ่นยนต์ที่สามารถทำงานซ้ำซ้อน เช่น ขนย้ายวัสดุ พ่นสี และทำงานข้ามไซต์งาน ได้โดยอัตโนมัติ ซึ่งจะช่วยลดภาระของแรงงานและเพิ่มประสิทธิภาพในไซต์งานต่าง ๆ

ภาครัฐนำร่องจัดซื้อเทคโนโลยีล้ำสมัย

เพื่อเร่งให้เทคโนโลยีหุ่นยนต์ถูกนำมาใช้จริงอย่างรวดเร็ว รัฐบาลญี่ปุ่นมีแผน ใช้กลไกการจัดซื้อภาครัฐ (Public Procurement) เพื่อสร้างดีมานด์ระยะเริ่มต้นสำหรับเทคโนโลยีล้ำสมัย โดยจะตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจในแต่ละสาขา เช่น การป้องกันภัยพิบัติ โครงสร้างพื้นฐาน การป้องกันประเทศ และการแพทย์ เพื่อหารือความต้องการของตลาดและกำหนดเป้าหมายการจัดซื้อที่เป็นรูปธรรม

แนวทางนี้จะช่วยให้เกิด “ตลาดนำร่อง” สำหรับหุ่นยนต์อเนกประสงค์ในประเทศ ซึ่งจะสร้างความเชื่อมั่นให้ภาคเอกชนเข้ามาลงทุนและใช้งานจริงมากขึ้น

เพิ่มงบกว่า 3.2 หมื่นล้านเยน สนับสนุนพัฒนา AI Robotics

กระทรวงเศรษฐกิจ การค้า และอุตสาหกรรมของญี่ปุ่น (METI) ได้จัดสรรงบประมาณเสริมกว่า 32,000 ล้านเยน ในปีงบประมาณ 2024 เพื่อสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีหุ่นยนต์ที่ใช้ AI พร้อมเดินหน้าเพิ่มงบประมาณต่อเนื่องในอนาคต

รัฐบาลยังเตรียมมาตรการสนับสนุนซัพพลายเชนของอุปกรณ์สำคัญ เช่น แอคชูเอเตอร์ (Actuators) และสนับสนุนการพัฒนาซอฟต์แวร์และระบบบูรณาการ เพื่อเสริมความแข็งแกร่งให้ฐานอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ของประเทศ

ด้วยแนวทางใหม่นี้ ญี่ปุ่นตั้งเป้าจะ ทวงคืนความเป็นผู้นำในอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ระดับโลก ผ่านการบูรณาการเทคโนโลยี AI เข้ากับการผลิตขั้นสูง สร้างอนาคตอุตสาหกรรมที่ชาญฉลาด ยืดหยุ่น และมีความสามารถพึ่งพาตนเองสูงขึ้น