5G เทคโนโลยีที่ได้รับการจับตามอง ไม่เพียงแต่จากกลุ่มผู้ใช้ทั่วไป ซึ่งให้ความสนใจในฐานะของความเปลี่ยนแปลงด้านการสื่อสาร และการใช้ชีวิตเท่านั้น แต่ยังรวมถึงภาคอุตสาหกรรมการผลิต และอุตสาหกรรมอื่น ๆ อีกมาก ทั้งในฐานะของเทคโนโลยีที่จะเข้ามามีบทบาทใน Industry 4.0 และ IoT เช่น การทำงานทางไกล (Remote Work) ที่จะนำมาซึ่งความสะดวกสบายของผู้ผลิตในการเข้าถึงข้อมูล และควบคุมการทำงาน หรือกระทั่งความต้องการผลิตภัณฑ์ และชิ้นส่วนที่เกี่ยวข้อง ที่จะนำมาซึ่งโอกาสทางธุรกิจใหม่ในอนาคต

แต่ก่อนหน้า 5G จะเข้ามาใช้งานจริงในไทยนั้น ก็มาทราบสถานการณ์ปัจจุบันของเครือข่ายมือถือในไทยกันเสียก่อน โดยสำนักวิเคราะห์เครือข่ายมือถือ Opensignal ได้จัดทำรายงานบทวิเคราะห์ไว้ ดังนี้

ประสบการณ์ด้านเครือข่ายมือถือในประเทศไทยกำลังพัฒนาดีขึ้น ในรายงานนี้ซึ่งอ้างอิงข้อมูลช่วงเวลา 90 วันนับจากต้นเดือนกรกฎาคม เราได้เห็นการเติบโตอย่างต่อเนื่องของความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G ในประเทศไทย โดยมีผู้ให้บริการเครือข่ายรายหนึ่งผ่านหลักชัยที่ระดับร้อยละ 90 ขณะที่ผู้ให้บริการเครือข่ายรายอื่น ๆ ตามหลังมาติด ๆ และผู้ใช้เครือข่ายผู้ให้บริการทั้งสามรายก็กำลังเห็นการปรับปรุงประสบการณ์ที่ดีขึ้นทั้งในแง่ของวิดีโอ ความหน่วงของสัญญาณ ความเร็วการดาวน์โหลดและอัปโหลด TrueMove H ยังคงเป็นผู้นำในลีดเดอร์บอร์ดของเราต่อไป แต่ AIS ก็สมควรได้รับการยกย่องจากคะแนนที่เพิ่มขึ้นมากที่สุดบางส่วน

รายงานนี้เราวิเคราะห์ประสบการณ์เครือข่ายมือถือของผู้ให้บริการระดับประเทศทั้งสามรายในประเทศไทยคือ AIS, DTAC และ TrueMove H ในมาตรวัดรางวัลทุกด้านของเรา รวมถึงด้านประสบการณ์แอปด้านเสียงที่เราเพิ่มขึ้นเป็นครั้งแรกและเป็นเพียงผู้เดียวที่วัดค่าดังกล่าวนี้ นอกจากการวิเคราะห์ระดับประเทศแล้ว เรายังวัดประสบการณ์ของผู้ใช้ในภูมิภาคอื่นของประเทศอีก 12 ภูมิภาค เพื่อเปรียบเทียบผลว่าออกมาเป็นอย่างไร

ตารางรางวัล Opensignal

การวิเคราะห์ระดับประเทศ

การเข้าถึง 4G

คะแนนความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G ที่น่าประทับใจของประเทศไทยยังคงปรับปรุงขึ้นอย่างต่อเนื่อง AIS ยังคงได้รับรางวัลของเราต่อไป และได้เป็นผู้ให้บริการรายแรกที่ได้คะแนนเครือข่าย 4G มากกว่าร้อยละ 90 ในระดับประเทศ แต่ผู้ใช้งานบริการเครือข่ายทั้งสามรายในประเทศไทยพบว่าคะแนนของทุกเครือข่ายเพิ่มขึ้นเกือบร้อยละ 3 ซึ่งหมายความว่าทั้ง DTAC และ TrueMove H กำลังเข้าใกล้ร้อยละ 90.

การเติบโตอย่างต่อเนื่องของคะแนนความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G ของผู้ใช้ทำให้เราคาดว่าผู้ให้บริการเครือข่ายทั้งสามรายของประเทศไทยจะได้คะแนนร้อยละ 90 ในรายงานฉบับต่อไป ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าประทับใจอย่างมาก เนื่องจากมีเพียง 15 ประเทศที่เราเห็นคะแนนความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G โดยเฉลี่ยอยู่เหนือระดับนี้ สถานะของประสบการณ์เครือข่ายมือถือ (State of Mobile Network Experience) ทั่วโลกของเราและประเทศเหล่านี้เกือบทั้งหมดเป็นตลาดเครือข่าย 4G ที่มีการพัฒนาสูงกว่า เช่น เกาหลีใต้ ญี่ปุ่นและสิงคโปร์ แต่ถึงแม้ประเทศไทยจะมีความพร้อมใช้งานเครือข่าย 4G ที่น่าประทับใจ แต่ก็ยังคงมีหลายสิ่งที่ต้องปรับปรุงเพื่อจะสูสีกับประเทศระดับเดียวกันในตัวชี้วัดอื่น ๆ ของเรา

ประสบการณ์วีดีโอ

ในด้านประสบการณ์วิดีโอ ผู้ใช้เครือข่าย TrueMove H พบคะแนนสูงขึ้นเกือบ 5 คะแนน (จากคะแนน 0-100) ซึ่งไม่เพียงแค่ทำให้เข้าใกล้อันดับ “ดี” (55-65) แต่ยังหนีการตีเสมอของ DTAC จากที่ TrueMove H ก้าวนำหน้าและได้รับรางวัลใน รายงานล่าสุดของเรา ผู้ใช้บริการเครือข่ายทั้งสามล้วนพบว่าประสบการณ์วิดีโอของพวกเขาดีขึ้น: DTAC ได้คะแนนเพิ่ม 1.3 คะแนน แต่ AIS ซึ่งเป็นอันดับที่สามมีการพัฒนาก้าวกระโดดที่น่าประทับใจถึง 6.2 คะแนน ทำให้ตามคู่แข่งอยู่ไม่ถึง 5 คะแนน

คะแนนผู้ใช้ที่ดีขึ้นของ AIS ทำให้ผู้ให้บริการเครือข่ายทั้งสามรายของประเทศไทยอยู่ในหมวดหมู่การจัดอันดับพอใช้ (40-55) ซึ่งหมายความว่าประสบการณ์วิดีโอของพวกเขาในอุปกรณ์พกพาอาจเป็นที่ยอมรับได้ในความละเอียดที่ต่ำลง แต่อาจพบการโหลดช้าและค้างบ่อย ๆ ในความละเอียดที่สูงขึ้น อย่างไรก็ตาม คะแนนเหล่านี้มีการปรับปรุงดีขึ้น และผู้ใช้เครือข่าย TrueMove H ก็ได้รับประสบการณ์ที่ดีขึ้นกับคะแนนที่ดีจากการวัดประสบการณ์วิดีโอเฉพาะ 4G ซึ่งหมายถึงวิดีโอมีการสตรีมที่ดีในความละเอียดต่ำ และแม้แต่ที่ความละเอียดสูงก็มีการปรับปรุงประสบการณ์ที่ดีขึ้นด้วยเมื่อเทียบกับคู่แข่ง

ประสบการณ์ใช้งานแอปพลิเคชันโทรด้วยเสียง

ในรายงานนี้ เราเริ่มดูประสบการณ์แอปด้านเสียงในประเทศไทย ซึ่งเป็นตัวชี้วัดใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อน โดยเป็นการวัดผลคุณภาพประสบการณ์ของบริการเสียงแบบ over-the-top (OTT) กล่าวคือแอปด้านเสียงในมือถือ เช่น WhatsApp, Skype และ Facebook Messenger โดยใช้แบบจำลองจากสหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ (International Telecommunication Union) ที่วัดคุณภาพการโทรด้วยเสียงโดยรวมในเชิงปริมาณ ด้วยชุดพารามิเตอร์ทางเทคนิคที่ปรับเทียบแล้ว

ในประเทศไทย เราเห็นว่าทั้ง DTAC และ AIS ได้รับการจัดอันดับประสบการณ์แอปด้านเสียงอยู่ในระดับที่น่าพอใจได้ (ช่วงอันดับ 74-80 คะแนน จาก 100 คะแนน) ซึ่งหมายความว่าโดยทั่วไปผู้ใช้เครือข่ายเหล่านี้มีความพึงพอใจและสามารถโทรออกและรับสายได้โดยไม่ต้องโทรซ้ำ แต่อาจมีความบกพร่องด้านคุณภาพที่รับรู้ได้อยู่บ้าง เช่น เสียงคลิกสั้นๆ หรือเสียงเพี้ยน โดย TrueMove H ตามหลัง DTAC เพียง 1.9 คะแนน แต่ยังอยู่ในระดับที่ไม่ดี (66-74 คะแนน) ซึ่งหมายความว่าผู้ใช้จะได้รับผลกระทบจากเสียงเพี้ยนหรือเสียงคลิกสั้น ๆ ที่เพิ่มขึ้น ขณะที่ความดังของเสียงอาจอยู่ในระดับที่ยอมรับไม่ได้

สิ่งที่น่าสนใจคือ คะแนนของผู้ใช้ในด้านประสบการณ์ใช้งานแอปเสียงเฉพาะ 3G อย่างเดียว นั้นใกล้เคียงกับของเครือข่าย 4G ในประเทศไทย โดยมีคะแนนต่ำกว่าคะแนน 4G ไม่ถึง 10 คะแนน และความแตกต่างด้านประสบการณ์แอปด้านเสียงระหว่างเครือข่าย 4G และโดยรวมนั้นอยู่ที่ประมาณ 2 คะแนน สำหรับผู้ให้บริการเครือข่ายทั้งสามราย ซึ่งสะท้อนถึงระดับความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G ที่กำลังเพิ่มขึ้นในประเทศไทย

ประสบการณ์ความเร็วในการดาวน์โหลด

ประเทศไทยกำลังชกข้ามรุ่นด้านความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G และประสบการณ์ด้านแอปเสียง แต่น่าเสียดายที่ไม่เป็นเช่นนั้นในส่วนของประสบการณ์ผู้ใช้ด้านความเร็ว ในรายงานทั่วโลกฉบับล่าสุดของเรา ประเทศไทยอยู่ในลำดับท้าย ๆ ของตารางทั้งประสบการณ์ด้านความเร็วการดาวน์โหลดและการอัปโหลด ข่าวดีคือคะแนนเหล่านี้เคลื่อนไหวไปในทิศทางที่ดี

ในรายงานฉบับนี้ ผู้ใช้เครือข่าย DTAC และ TrueMove H พบว่าคะแนนความเร็วในการดาวน์โหลดของพวกเขาเพิ่มขึ้นประมาณ 1 Mbps - แต่การปรับปรุงของ TrueMove H ที่เพิ่มขึ้นเล็กน้อย ก็เพียงพอที่จะทำให้ขึ้นมาตีเสมอกับ DTAC ในรายงานฉบับล่าสุด อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้เครือข่าย AIS คือผู้ที่เห็นการปรับปรุงแบบก้าวกระโดดมากที่สุด เนื่องจากคะแนนของพวกเขาเพิ่มขึ้นมากกว่า 2 Mbps ผู้ให้บริการรายนี้ยังคงอยู่ในอันดับสาม แต่ระยะห่างการตามติดคู่แข่งลดเหลือเพียง 2 Mbps

ประสบการณ์ความเร็วในการอัพโหลด

TrueMove H ยังคงเป็นผู้นำด้านประสบการณ์ความเร็วการอัปโหลด โดยที่ผู้ใช้จะเห็นคะแนนของผู้ให้บริการเพิ่มขึ้นเล็กน้อย นั่นคือยังคงนำหน้าคู่แข่งอยู่ 2 Mbps อย่างไรก็ตาม การพัฒนาอย่างรวดเร็วที่น่าประทับใจเกือบ 1.6 Mbps ของ AIS ทำให้เข้าใกล้ผู้นำมาติด ๆ ในขณะเดียวกันผู้ใช้บริการเครือข่าย DTAC จะเห็นการเพิ่มขึ้นเฉพาะในส่วนของประสบการณ์ด้านความเร็วการอัปโหลดเท่านั้น และตอนนี้ผู้ให้บริการรายนี้ก็ขยับลงไปสู่อันดับสาม

ภาพรวมในส่วนนี้แย่ลงไปอีกสำหรับ DTAC ในการวัดประสบการณ์ความเร็วการอัปโหลดเฉพาะ 4G เนื่องจากได้คะแนนลดลงเล็กน้อย เช่นเดียวกับ TrueMove H ความเร็วที่ลดลงนี้อาจเกี่ยวข้องกับความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G ที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากผู้ใช้ของเราสามารถใช้เวลาในเครือข่ายเหล่านี้ได้มากขึ้น จึงอาจทำให้มีความแออัดเพิ่มขึ้น ในขณะเดียวกันนี้ AIS เป็นผู้ให้บริการเพียงรายเดียวที่มีความเร็วในการอัปโหลด 4G เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญถึง 1.6 Mbps ซึ่งทำให้ DTAC ตกไปอยู่ในอันดับรั้งท้าย

ประสบการณ์ด้านความหน่วง

ประเทศไทยมีอนาคตที่สดใสจากผลการวิเคราะห์ด้านความหน่วงของสัญญาณ ผู้ให้บริการเครือข่ายทั้งสามรายมีคะแนนประสบการณ์ความหน่วงของสัญญาณที่ดีขึ้นอย่างน้อย 4.5 มิลลิวินาที (หรือร้อยละ 11) ในช่วงหกเดือนที่ผ่านมา TrueMove H ได้รับรางวัลของเราด้วยการมีคะแนนความหน่วงสัญญาณเร็วกว่าระดับ 40ms ซึ่งในขณะนี้อยู่ในระดับที่เทียบเคียงได้กับตลาดเครือข่ายมือถือที่มีการพัฒนาสูงกว่าจำนวนมากทั้งในยุโรปและเอเชีย ในขณะที่ตอนนี้ทั้ง DTAC และ AIS ทำคะแนนความเร็วได้ต่ำกว่า 45ms ได้ทั้งคู่

การวิเคราะห์ระดับภูมิภาค

จากการวิเคราะห์ใน 12 จังหวัดที่ใหญ่ที่สุดของประเทศไทย เรายังคงเห็นความพร้อมใช้งานของเครือข่าย 4G ที่น่าประทับใจอย่างต่อเนื่อง โดยผู้ใช้ในเจ็ดภูมิภาคสามารถเชื่อมต่อกับเครือข่าย 4G ของผู้ให้บริการเครือข่ายทั้งสามรายในสัดส่วนเวลาถึงร้อยละ 90 แต่ AIS ได้ยกระดับคะแนนด้านนี้ไปอีกขั้น โดยที่ผู้ใช้ในห้าจังหวัดได้รับประสบการณ์ที่ดีจากความพร้อมให้บริการของเครือข่าย 4G มากกว่าร้อยละ 95 ของเวลาใช้งาน ซึ่งรวมถึงร้อยละ 96.4 ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งเป็นคะแนนที่น่าประทับใจอย่างยิ่ง และใกล้เคียงกับตลาดเครือข่ายมือถือที่มีการพัฒนาสูงกว่า

AIS ครองความเป็นผู้นำใน 12 ภูมิภาคที่เราวิเคราะห์ความพร้อมให้บริการของเครือข่าย 4G โดยชนะแปดรายการ และเสมอสี่รายการ แต่ผลที่ออกมาก็ใกล้เคียงกันอย่างมากในการวัดประสบการณ์ด้านความเร็วการดาวน์โหลด ซึ่งเราเห็นผลเสมอกันใน 9 ภูมิภาคจาก 12 ภูมิภาค AIS ได้รับรางวัลของเราในกรุงเทพ แต่เมืองหลวงของประเทศก็เป็นที่เดียวที่ผู้ใช้บริการเครือข่ายทั้งสามรายได้รับคะแนนสูงกว่า 10 Mbps

TrueMove H ได้รับส่วนแบ่งใหญ่ในรางวัลด้านประสบการณ์ความเร็วการอัปโหลดของเรา ขณะที่ผู้ให้บริการรายนี้สมควรได้รับการกล่าวขวัญเป็นพิเศษในสามจังหวัดคือ กรุงเทพ นนทบุรี และปทุมธานี ซึ่งทำคะแนนประสบการณ์ความหน่วงสัญญาณได้ต่ำกว่า 30ms