ญี่ปุ่นกำหนด ‘11 สินค้าสำคัญ’ ที่ต้องรักษาเสถียรภาพและส่วนแบ่งตลาด

อัปเดตล่าสุด 19 ธ.ค. 2565

ญี่ปุ่นกำหนด 11 สินค้าสำคัญพร้อมทุ่มเงิน 9,995 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สนับสนุนการผลิตและเสริมสร้างความมั่นคงของซัพพลายเชน เพื่อรักษาเสถียรภาพและส่วนแบ่งตลาด

ท่ามกลางสถานการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วโลกทั้งสงครามการค้าจีนสหรัฐฯ สงครามรัสเซียยูเครน และอื่น ๆ ได้กลายเป็นปัจจัยเสี่ยงด้านซัพพลายเชนที่เพิ่มขึ้น ด้วยเหตุนี้ รัฐบาลญี่ปุ่นจึงมีการกำหนด “สินค้าสำคัญ” ทั้งหมด 11 หมวดหมู่ เพื่อให้การสนับสนุนด้านการผลิตและการเสริมสร้างความมั่นคงของซัพพลายเชนผ่านมาตรการต่าง ๆ โดยรัฐบาลญี่ปุ่นได้ตั้งวงเงินสนับสนุน 1,358,000 ล้านเยน หรือราว 9,995 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

Advertisement

สินค้าสำคัญของญี่ปุ่น ประกอบด้วย

1.ยาฆ่าเชื้อ
2. ปุ๋ย
3. เซมิคอนดักเตอร์
4. แบตเตอรี่แบบชาร์จไฟได้
5. แม่เหล็กถาวร
6. แร่สำคัญ
7. เครื่องจักรกล และหุ่นยนต์อุตสาหกรรม
8. ชิ้นส่วนอากาศยาน
9. โปรแกรมระบบคลาวด์
10. ก๊าซธรรมชาติ
11. ชิ้นส่วนเรือ

ในบทความนี้จะกล่าวถึงความคิดเห็นของภาคอุตสาหกรรมต่อหมวดหมู่ที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมเครื่องจักรกล ได้แก่ เครื่องจักรกลและหุ่นยนต์อุตสาหกรรม, ชิ้นส่วนอากาศยาน, และชิ้นส่วนเรือ ดังนี้

เครื่องจักรกลและหุ่นยนต์อุตสาหกรรม พิจารณาเพิ่มการผลิตในประเทศญี่ปุ่น

อุตสาหกรรมเครื่องจักรกลและอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ต่างให้การตอบรับนโยบายนี้เป็นอย่างดี โดยนาย Mitsuru Kaito ประธานบริษัท Roku-roku Sangyo ผู้เชี่ยวชาญด้าน Micro Machining Machines คาดการณ์ว่า นโยบายนี้จะส่งผลดีต่อผู้ผลิตเครื่องจักรเป็นอย่างมาก ส่วนนาย Kenji Yamaguchi ประธานบริษัท Fanuc แสดงความเห็นเพิ่มเติมว่า หุ่นยนต์อุตสาหกรรมเป็นเสาหลักสำคัญที่สนับสนุนอุตสาหกรรมหลักของญี่ปุ่น อีกทั้งเป็นอุตสาหกรรมที่ญี่ปุ่นมีจุดแข็ง และจะยินดีเป็นอย่างมากหากรัฐบาลให้ความสำคัญกับอุตสาหกรรมนี้

นาย Hiroshi Ogasawara ประธานบริษัท Yaskawa Electric อธิบายว่า ที่ผ่านมานโยบายพื้นฐานของบริษัทคือกระจายกำลังการผลิตเพื่อตอบสนองตามความต้องการของพื้นที่นั้น ๆ ซึ่งปัจจุบันบริษัทมีฐานการผลิตหุ่นยนต์ทั้งในญี่ปุ่น จีน สโลวีเนีย และอื่น ๆ อย่างไรก็ตาม หากรัฐบาลตัดสินใจเลือกให้อุตสาหกรรมหุ่นยนต์เป็นอุตสาหกรรมสำคัญ ญี่ปุ่นก็จะกลายเป็นหนึ่งในตัวเลือกที่ถูกหยิบมาพิจารณาหากบริษัทต้องการเพิ่มฐานการผลิตหุ่นยนต์

‘ญี่ปุ่น’ เบนเข็ม ลงทุนการผลิตในประเทศเพิ่มขึ้น

ในอีกด้านหนึ่ง ผู้ผลิตหลายรายได้ให้ความสำคัญกับซัพพลายเชนเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว ยกตัวอย่างเช่น Makino ซึ่งปัจจุบันผลิตภัณฑ์ของบริษัทที่จำหน่ายในญี่ปุ่นใช้ชิ้นส่วนและวัสดุแทบทั้งหมดจากในประเทศ มีเพียงชิ้นส่วนจากเหล็กหล่อเท่านั้นที่นำเข้า และในอนาคตมีแนวโน้มหันมาจัดหาชิ้นส่วนในประเทศ ซึ่งจะทำให้ซัพพลายเชนของบริษัทมั่นคงยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม นาย Shotaro Miyazaki ประธานบริษัท Makino กล่าวว่า หากพิจารณาด้านต้นทุนและความเสี่ยงแล้ว ก็อยากให้ซัพพลายเชนกระจายออกไปหลายภูมิภาคมากขึ้น

ด้วยเหตุนี้เอง ภาคอุตสาหกรรมเครื่องจักรกลและหุ่นยนต์ของญี่ปุ่นจึงจับตามองนโยบายนี้อย่างใกล้ชิด ซึ่งผู้ผลิต Machine Tools รายใหญ่รายหนึ่ง แสดงความเห็นว่า หากรัฐบาลให้การสนับสนุนการพัฒนาเทคโนโลยี เพื่อให้ผู้ผลิตสามารถกระจายซัพพลายเชนออกไปได้กว้างขวางยิ่งขึ้นจะเป็นสิ่งที่ดีมาก

ชิ้นส่วนอากาศยาน กระจายความเสี่ยง จัดหาชิ้นส่วนจากหลายประเทศมากขึ้น

ปัจจุบันอุตสาหกรรมอากาศยานมีความสำคัญต่อการขนส่งสินค้าและการเดินทางเป็นอย่างมาก ซึ่งจำเป็นต้องอาศัยการผลิตและจัดหาชิ้นส่วนที่มั่นคง ในญี่ปุ่นมีผู้ผลิตชิ้นส่วนอากาศยานซึ่งเป็นซับคอนแทรคของโบอิ้งและแอร์บัส หากจำกัดการจัดหาวัตถุดิบจากเพียงบางประเทศอาจทำให้เกิดความเสี่ยงในการจัดหาวัตถุดิบได้

IHI ผู้ผลิตเครื่องยนต์อากาศยานรายใหญ่ เผยว่า บริษัทมีแนวทางการทำสัญญาระยะยาวเพื่อลดความเสี่ยงด้านซัพพลายเชนที่อาจเกิดขึ้นจากปัจจัยระดับประเทศ ซึ่งการมีสัญญาจัดซื้อกับหลายประเทศจะช่วยลดความเสี่ยงทางด้านซัพพลายเชนได้

ในด้านเทคโนโลยีนั้น อุตสาหกรรมอากาศยานญี่ปุ่นมีจุดแข็งอยู่ที่เทคโนโลยี Carbon Fiber Reinforced Polymer (CFRP) และปัจจุบันญี่ปุ่นกำลังเร่งพัฒนาวัสดุชนิดใหม่ ๆ โดย Ceramic Matrix Composites (CMC) เป็นหนึ่งในวัสดุที่อยู่่ระหว่างพัฒนา ซึ่งถูกคาดการณ์ว่าจะเป็นส่วนสำคัญในการผลิตเครื่องยนต์อากาศยานในอนาคต โดยผู้ผลิตชิ้นส่วนอากาศยานก็จำเป็นต้องหารือกับซัพพลายเออร์เพื่อเตรียมความพร้อมเอาไว้ล่วงหน้าเช่นกัน

ชิ้นส่วนเรือ สินค้าสำคัญสำหรับญี่ปุ่น

ดินแดนของประเทศญี่ปุ่นประกอบไปด้วยสี่เกาะใหญ่ สินค้ามากถึง 99.5% ถูกจัดส่งทางเรือ ทำให้อุตสาหกรรมต่อเรือมีความสำคัญเป็นอย่างมาก รัฐบาลญี่ปุ่นจึงยกให้ชิ้นส่วนเรือเป็นหนึ่งในสินค้าสำคัญของประเทศเพื่อไม่ให้การขนส่งสินค้าเกิดปัญหาติดขัดหากซัพพลายเชนหยุดชะงัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเครื่องยนต์และชิ้นส่วนเครื่องยนต์

Mitsui E&S Machinery ผู้นำตลาดเครื่องยนต์เรือขนาดใหญ่ในประเทศญี่ปุ่นเผยว่า ปัจจัยด้านเศรษฐกิจทำให้บริษัทพิจารณาเตรียมความพร้อมในการลดความเสี่ยงด้านการจัดหาชิ้นส่วนจากประเทศที่มีสถานการณ์ทางเศรษฐกิจไม่แน่นอน และได้ตอกย้ำให้ซัพพลายเออร์เข้าใจถึงความสำคัญของการผลิตในประเทศมากยิ่งขึ้น อีกทั้งการเพิ่มกำลังการผลิต และการเข้าซื้อกิจการอื่นเพื่อลดการพึ่งพาต่างประเทศก็เป็นสิ่งที่จำเป็นเช่นกัน

ที่มา: Nikkan Kogyo Shimbun